Boris Ryzhy (2008)

Regisseur Aliona van der Horst

“Al mijn gedichten gaan over liefde en dood, er zijn geen andere thema’s” –schreef Boris Ryzhy, de piepjonge Russische deelnemer aan Poetry International Rotterdam van 2000. “Maar het is een dom cliché dat een dichter een persoonlijke tragedie moet hebben. Ik ben zielsgelukkig met mijn jeugdliefde Irina en mijn zoon.” Een jaar later, in 2001, zal deze charmante en bewonderde dichter-hooligan zich ophangen. Hij werd 26 jaar. Regisseur Aliona van der Horst en cameravrouw Maasja Ooms reisden af naar de ijzige industriestad Jekaterinburg, op de grens van Siberië, om de sfeer van zijn gedichten te vangen en het raadsel van zijn dood te ontsluieren.
Het is een film geworden vol intense blikken, industrieële sferen en tragi-komische ontmoetingen met buurtbewoners van de Staalschrootwijk, de criminele arbeiderswijk waar Boris opgroeide en die hij de goudmijn voor zijn poezie noemde. Een lelijke, harde wereld die door zijn gedichten wonderschoon wordt. Maar het is ook monument voor zijn tijdgenoten: de verloren generatie van de Perestrojka jaren. In het Westen wordt de Perestrojka nog steeds geassocieerd met democratie en persvrijheid, maar in buurten als de Staalschrootwijk leek het meer op een burgeroorlog, waar gangsters van allerlei slag elkaar uitmoordden.”Wij zijn een generatie van bodyguards” zegt zijn vrouw Irina op de besneeuwde begraafplaats. De gezichten van Boris’ klasgenoten staan daar in zwart marmer gebeiteld. Zoon Artjom, 7 jaar toen zijn vader stierf, inmiddels 14, moet zich staande zien te houden in het harde leven van zijn stad.